Na terenie dzisiejszej Europy, Azji i Ameryki Północnej występują liczne gatunki borówek.
Człowiek wykorzystywał cenne owoce o dużej wartości konsumpcyjnej od zarania dziejów. Owoce konsumowano przeważnie w stanie surowym, ale także suszono w niewielkim stopniu na zimę.
Dopiero koniec dekady XX wieku wykształcił najpierw na terenach Ameryki Północnej, następnie na terenach Europy i Azji masową uprawę borówki.
Na terenach Europy i Azji występowały i nadal występują krzewy borówki, lecz o słabym wzroście i mniejszych owocach niż borówka amerykańska. Jednym z takich niskich gatunków
jest borówka brusznica Vaccinium vitis-idaea,
nazywana także borówką czerwoną – lekko pokładająca się krzewinka, dorastająca do 15–25 cm wysokości,
o obłych, delikatnie omszonych gałązkach wyrastających gęstymi kępkami. Występuje w umiarkowanej i chłodnej strefie całej półkuli północnej. W Polsce jest pospolita zarówno na niżu, jak i w górach.
Nieco wyższą krzewinką jest borówka czernica Vaccinium myrtillus (popularnie zwana czarną jagodą) - krzewinka osiągająca od 15 do nawet 60 cm wysokości,
szeroko rozprzestrzeniona w Azji, Europie i Ameryce Północnej na obszarach o klimacie umiarkowanym i arktycznym. W Polsce jest pospolita zarówno na nizinach, jak i w górach.
c Trzecim gatunkiem borówki osiągającym największy rozmiar występującym rodzimie na terenach Europy i Azji jest borówka
błotna (bagienna) Vaccinium uliginosum,
zwyczajowo nazywana także łochynią, łochinią, pijanicą, durnicą. Jest to krzewinka występująca na torfowiskach i bagnach, o wysokości 15-80 cm o brązowawych, obłych i owłosionych gałązkach.
Często mylnie sądzi się, że owoce borówki bagiennej powodują odurzenie. W rzeczywistości powoduje to pyłek kwiatowy bagna zwyczajnego Ledum palustre, które rośnie zazwyczaj obok tej borówki.
Jagody borówki bagiennej są smaczne i zawierają witaminy oraz kwasy organiczne.
Odmiany pochodzące od borówki wysokiej Vaccinium corymbosum niezwykle szybko osiągnęły duży rozwój w wielu krajakch Ameryki Północnej i Południowej, Chile, w Japonii.
W ostatnich latach duże zainteresowanie borówką amerykańską (wysoką) wykazują Francuzi i Polacy. Borówka amerykańska jest łatwa w uprawie, odporna na choroby a przede wszystkim owocuje niewzykle dużymi smacznymi owocami często
przekraczającymi 1 cm średnicy.
Obecnie borówka wysoka stała się niezwykle popularną roślina sadowniczą o coraz większym zasięgu uprawy znajdując kącik w ogródkach działkowych i przydomowych.
Borówka wysoka Vaccinium corymbosum występuje na terenach USA bardziej wysuniętych na zachód (stan Michigan) i południe (Północna Karolina) oraz
południowo-wschodnich rejonach Kanady. Jest krzewem do 3 m wysokim.
Borówka amerykańska (wysoka) zasiedla nie podmokłe torfowiska wysokie. Stanowi podszycie luźnych drzwostanów leśnych i tworzy zarośla na lekkich kwaśnych ziemiach mineralnych. Krzewi się płytko tworząc
zaledwie kilka grubszych korzeni służących do podtrzymywania roślin w pozycji pionowej.
Część nadziemna roślin składa się z różnej grubości pędów szkieletowych, na których powstają boczne odgałęzienia. Liście dość duże, skórzaste, najczęściej całobrzegie, eliptyczne. Pąki liściowe są małe, wydłużone,
przylegające do pędów. Pąki kwiatowe, podobnie jak u borówki niskiej powstają w szczytowej części tegorocznych pędów. Pąki kwiatowe są grube, pękate, łatwe do odróżnienia od liściowych nawet już jesienią.
Po przekwitnięciu, podobnie jak u borówki niskiej, powstają niby grona składające się z kilkunastu a nawet kilkudziesięciu owoców. Owoce są większe niż u borówki niskiej, różnej wielkości i kształtu, przeważnie owalne,
intensywnie niebieskie, najczęściej pokryte popielatym nalotem woskowym. Miąższ jest białawy, do lekko łososiowego.
Owoce są bardzo smaczne i cenione w przetwórstwie. Borówka wysoka wytrzymuje spadki temperatury nawet do -35deg;C.
|