Cięcie krzewów róż pielęgnacja róż związana z cięciem Cięcie krzewów róż, pielęgnacja róż

**PORADY - RÓŻE - ROSARIUM**
Cięcie krzewów róż. Pielęgnacja róż związana z cięciem.

Cięcie róż. Cięcie krzewów polega na odpowiednim skróceniu zdrowych pędów i usunięciu pędów uszkodzonych. Bardzo ważne, aby przestrzegać zasady: pędy tniemy 0,5 - 1 cm nad pąkiem skierowanym na zewnątrz korony. Cięcie powinno być wykonane ostrym narzędziem – sekatorem. Należy odczekać rok lub dwa od posadzenia krzewu, zanim przystąpi się do cięcia róż. Krzew powinien się dobrze ukorzenić, w przeciwnym razie może się szybko zestarzeć. Róże, niezależnie od czasu sadzenia, wymagają w kwietniu cięcia, po usunięciu zimowego okrycia, gdy pąki są już dostatecznie nabrzmiałe, a uszkodzenia spowodowane przez mróz i choroby widoczne. U nie przycinanych roślin siła kwitnienia słabnie, a kwiaty przybierają z sezonu na sezon coraz mniejsze rozmiary. Są to objawy „dziczenia” krzewu. Do cięcia wykorzystujemy ostre narzędzia (sekatory), które pozostawią miejsce cięcia gładkim, co jest bardzo ważne, gdyż zmniejsza ono ryzyko wystąpienia chorób, niż cięcia postrzępione. Najlepsze narzędzia do cięcia są drogie, ale w dłuższym okresie czasu okazują się bardziej ekonomiczne niż te szybko psujące się i tanie, kuszące bardzo niskimi cenami. Używane sekatory do cięcia krzewów powinny być dobrze naostrzone. Cięcia piłą należy unikać, gdyż zęby piły powodują zwykle większe uszkodzenia poprzez nierówną powierzchnię rany niż ostrze sekatora. Cięcie przeprowadza się lekko skośnie, 0,5 – 1 cm nad pąkiem. Zbyt duża odległość cięcia od pąka powoduje powstawanie zaschniętych „kikutów”, zbyt mała odległość powoduje obumieranie pąka lub wyłamywanie się rosnącego pędu. Pędy zawsze należy ciąć do zdrowego miejsca. Po przecięciu przekrój zdrowego pędu jest zawsze jasny, nie ściemniały, a najbliższy pąk rozwija się normalnie. Powierzchnia rany powinna być gładka i równa. Jeśli przytniemy zbyt wysoko nad pąkiem to w powstałym czopie zagnieżdżą się choroby; zbyt niskie cięcie spowoduje wyschnięcie pąka. Na rysunku poniżej pęd po prawej prezentuje prawidłową wysokość cięcia.

Pielęgnacja róż jest nierozerwalnie związana z koniecznością cięcia, które nadaje roślinie ładny pokrój oraz przyczynia się do obfitego kwitnienia. Pozytywne skutki cięcia to także dopuszczenie do wnętrza krzewów więcej światła i powietrza dzięki czemu rośliny będą rzadziej chorować a ich pielęgnacja będzie dużo łatwiejsza. Zabieg cięcia jest przez wielu, zwłaszcza osoby, które dopiero zaczynają przygodę z ogrodem, uważany za skomplikowany, trudny. Są to tylko pozory, ponieważ wystarczy zapoznać się z jego zasadami, a od razu zrozumiemy, że nasze obawy były nieuzasadnione. Cięcia dokonujemy wiosną, a tniemy w taki sposób, aby miejsce cięcia było ukośne, około pół centymetra powyżej pąka skierowanego ku zewnętrznej stronie oraz przy bezdeszczowej, słonecznej pogodzie. Pędy rosnące do środka zagęszczają silnie pokrój, ocierają się o siebie powodując rany oraz słabiej kwitną Każda grupa róż rządzi się swoimi prawami w tym zagadnieniu, dlatego musimy się zapoznać, jakiego cięcia dana grupa potrzebuje. Silniej rosnące odmiany tnie się zwykle słabiej i wyżej, a słabiej rosnące - silniej i niżej. Przy niskim cięciu krzewy lepiej się krzewią od samej podstawy i wypuszczają więcej silnych pędów. Wysoko cięte krzewy są mało zagęszczone w dolnych partiach, często pozbawione tu ulistnienia. Wysokie cięcie krzewów może być jednak uzasadnione np. na rabatach bylinowych, w pobliżu niskich krzewów. Krzewy należy tak formować, by nie zagęszczać wnętrza krzewu i wyrastającym młodym pędom nadać właściwy kierunek – pąki powinny być skierowane na zewnątrz krzewu. Cięcie w następnych latach po posadzeniu uzależnione jest od tego jakie róże uprawiamy w swoim ogrodzie. Inaczej będziemy skracać pędy w przypadku parkowych i pnących, a inaczej na krzewach odmian wielkokwiatowych i róż piennych. By nie pobudzić krzewów do wzrostu jesienią, cięcie w tym okresie wykonuje się tylko wtedy, gdy jest konieczne np. krzewom grozi wyłamanie lub są trudności w okryciu na zimę.

Róże wielkokwiatowe obficie wydają pędy kwiatowe na pędach zeszłorocznych, dlatego usuwamy starsze pędy. Usuwamy również pędy słabe i cienkie, uszkodzone przez mróz lub złamane, rosnące w niewłaściwym kierunku lub krzyżujące się ze sobą. Róże wielkokwiatowe, należące moim zdaniem do najpiękniejszej z wszystkich grup uprawianych w ogrodach, tniemy na dwa sposoby. Ma to na celu przedłużenie kwitnienia pojedynczego krzewu. Tnąc wiosną silnie pozostawiając na pędach tylko po 3-4 oczka kwitnienie będzie opóźnione o około 2 tygodnie, lecz pojawią się piękne, duże kwiaty osadzone pojedynczo na pędach - doskonałe na bukiet imieninowy lub do flakonu jako zieleń cięta. Natomiast jeśli zastosujemy słabsze cięcie pozostawiając na pędzie powyżej 7 oczek, kwitnienie będzie wczesne, ale kwity mniejsze i osadzone po kilka. Obydwa rodzaje cięcia możemy wykonać na jednym krzewie. Wówczas róża będzie kwitła długo i wytrwale. O długości cięcia decyduje także stopień przemarznięcia, dlatego wykonujemy je, gdy oczka są już nabrzmiałe, w kilka do kilkunastu dni po usunięciu zimowego okrycia. W żadnym wypadku nie przycinamy róż jesienią, gdyż rany które zadamy pędom, nie zdołają się zagoić przed nadejściem mrozów. Podsumowanie porad cięcia róż wielkokwiatowych: Silne pędy przycinamy nad 3 – 5 dobrze wykształconym pąkiem, przeciętnie na wysokości 20 – 40 cm od poziomu gruntu. Słabsze i krzyżujące się i najstarsze pędy wycina się. Po cięciu w krzewie powinno pozostać 3 – 6 pędów. Odmiany silnie rosnące, o grubych pędach oraz krzewy starsze można ciąć wyżej, nawet nad 5 – 8 pąkiem (40 – 60 cm), a słabiej rosnące, o cieńszych pędach niżej (10 – 30 cm). Silniej tnie się krzewy wtedy, jeśli mają mieć piękne, duże kwiaty na długich pędach, przeznaczone na kwiat cięty. Słabiej i wyżej przycina się krzewy, które mają obficie zakwitnąć, za to pędy mogą być krótsze, a kwiaty mniejsze. Na bieżąco usuwa się przekwitłe kwiaty i kwiatostany.

Róże wielokwiatowe. Zasady cięcia róż wielokwiatowych są bardzo podobne jak dla róż wielkokwiatowych. Podstawowe różnice w cięciu róż wielkokwiatowych a wielokwiatowych to: Róże wielokwiatowe tnie się wyżej – przeciętnie na wysokości 30 – 50 cm i pozostawia przeciętnie 5 – 10 pędów. Wycina się pędy najstarsze, słabe, nadmiernie rozgałęzione. W zależności od siły wzrostu odmiany niskie przycina się na wysokości 20-30 cm, a wysokie na 40 – 40 cm od powierzchni gruntu. Podczas kwitnienia na bieżąco usuwa się przekwitłe kwiaty i kwiatostany.

Róże okrywowe i drobnokrzaczaste. Róże okrywowe i drobnokrzaczaste nie muszą być regularnie przycinane. Mimo to co 4 – 5 lat zaleca się je gruntownie odmłodzić, aby pędy nabrały pożądanej witalności i odporności. Odmładzanie krzewów polega na przycięciu pędów na wysokość 15 cm nad poziom podłoża. Podstawowe zasady cięcia róż okrywowych i drobnokrzaczastych zawierają się w następujących punktach: Róże tych gatunków nie wymagają corocznego cięcia. Zwykle uszkodzone czy zmarznięte pędy są szybko zakrywane przez młode przyrosty. U wielu odmian silne cięcie jednak jest konieczne po mroźnych zimach, gdy pędy przemarzają często do granicy zalegania pokrywy śnieżnej. Co kilka lat zaleca się cięcie odmładzające dla pobudzenia wzrostu i kwitnienia. Wiele nowych odmian róż okrywowych można „kosić” co 4 – 5 lat na wysokości 5 – 10 cm. Róże okrywowe o ekspansywnym wzroście trzeba czasem ciąć do wyznaczonych im granic zajmowanego miejsca. U róż okrywowych i drobnokrzaczastych nie wycina się przekwitłych kwiatów i kwiatostanów. Większość nowych odmian ma kwiaty o 5 – 10 płatkach, nie niszczy ich deszcz i upały, a po przekwitnięciu opadają bez zasychania na krzewach. Krzewy często kwitną prawie bez przerwy, i co rusz wyrastają nowe pędy z kwiatami. Wiele róż okrywowych zawiązuje ozdobne jadalne owoce.

Róże pienne szczepione na paliku (czyli szczepione na pniu), tak ostatnio popularne, tniemy ostrożnie, pamiętając by zachować odpowiedni kształt korony. Jeśli odmiana szlachetna należy do grupy róż wielkokwiatowych tniemy co roku silnie, pozostawiając po 3 do 4 pąki na każdym pędzie. Natomiast jeśli mamy odmianę z grupy róż pnących zaszczepioną na wysokim pniu to trzeba najpierw sprawdzić czy kwitnie ona na pędach tegorocznych czy ubiegłorocznych. Jeśli kwiaty pojawiają się na starszych pędach po silnym przycięciu takiej rośliny kwitnienie będzie bardzo skąpe lub w ogóle nie nastąpi. Podstawowe zasady cięcia róż piennych na paliku: W przypadku róż piennych cięcie polega na pozostawieniu na pniu regularnej formy, usuwając pędy występujące w nadmiarze. Odmiany wielkokwiatowe, wielokwiatowe, miniaturowe i okrywowe pienne tnie się krótko, na kilka oczek. Ramblersom i innym pnącym, kwitnącym na pędach wieloletnich, pozostawia się długie pędy ubiegłoroczne i starsze, tylko je nieco skracając. Należy także wyeliminować pędy wątłe, które i tak nie będą miały kwiatów. Ważne jest ukierunkowanie oczek podczas cięcia – nie mogą być zwrócone do wewnątrz i na dół korony. Róże kaskadowe (płaczące). W tej grupie cięcie powinno się ograniczać do silnego prześwietlenia na wiosnę, aby został zachowany charakterystyczny pokrój rośliny.

Róże historyczne (kwitnące raz w roku). Gatunki historyczne i ich odmiany, stare róże ogrodowe: białe, mchowe, francuskie, większość damasceńskich. Podstawowe zasady cięcia róż historycznych NIE powtarzających kwitnienia: Wiosną tnie się tylko pędy zmarznięte, chore i uszkodzone, nie tracąc w ten sposób w bieżącym roku wielu kwiatów, ponieważ róże te najpiękniej kwitną na pędach dwuletnich lub starszych. Dlatego też nie powinno się przeprowadzać silnego cięcia odmładzającego na wszystkich krzewach w ogrodzie w jednym roku. Dopiero po kwitnieniu wykonuje się główne cięcie formujące, nie ograniczając w ten sposób ilości kwiatów. Należy wyciąć pędy zagęszczające krzew, zbyt rozgałęzione, cienkie, słabe, pokładające się na ziemi. Należy także wyeliminować pędy wątłe, które i tak nie będą miały kwiatów. Przyrosty boczne skracamy o około jednej trzeciej 1/3 długości. Wycinanie przekwitłych kwiatów zwykle nie jest konieczne, ale niektóre odmiany o bardzo pełnych kwiatach podczas deszczowej pogody poraża szara pleśń lub kwiaty zasychają tworząc „mumie” i wtedy powinno się je usunąć. Kwiaty ścina się wówczas wraz z 1/3 długości pędu.

Róże historyczne, parkowe (kwitnące powtarzające kwitnienie). Obejmują gatunki nielicznych damasceńskich, burbońskie, piżmowe, portlandzkie, parkowe oraz róże angielskie. Podstawowe zasady cięcia róż historycznych powtarzających kwitnienie: Główne cięcie wykonuje się wiosną. Pędy skraca się o około 1/3 długości lub do grubości ołówka, słabsze skracamy o 2/3 długości. Należy wyciąć pędy zagęszczające krzew, zbyt rozgałęzione, cienkie, słabe, pokładające się na ziemi. Najsłabsze, cienkie, bardzo silnie rozgałęzione i drobne pędy wycina się. Regularnie powinno usuwać się część najstarszych pędów, na których krzewy kwitną słabo i kwiaty są mniejsze. Latem u większości wycina się przekwitłe kwiaty i kwiatostany.

Róże pnące to piękne rośliny znajdujące szerokie zastosowanie na działkach. Właściciele ogrodów używają ich jako osłon nieestetycznych miejsc, parawanów dzielących przestrzeń lub żywych ogrodzeń tworząc z nich żywopłoty. W tej grupie odmian występuje kolejny wewnętrzny podział na odmiany nie powtarzające kwitnienia (tzw. ramblersy) oraz odmiany dające kwiaty powtórnie późnym latem – klimbersy (climbersy). Róże pnące w wyniku silnego cięcia dają bardzo długie przyrosty, ale nie zakwitające w tym samym roku. Wycinamy pędy bardzo cienkie, uszkodzone i przemarznięte. Od gałązek zdrowych i silnych odcinamy jedynie pędy wyrastające poza miejsce przeznaczone na podporze. Podstawowe zasady cięcia róż pnących to: Ramblersy tniemy silnie co roku, usuwając przekwitnięte pędy oraz całą masę cienkich długich gałązek wyrastających u podstawy krzewu. Pozostawiamy w krzewie długie, młode i silne pędy, które kwitną najpiękniej. Jeżeli ramblersy mają możliwość swobodnego wzrostu, można pozostawić je bez cięcia przez kilka lat. Większość odmian nie wymaga usuwania przekwitłych kwiatostanów. Odmiany róż pnących powtarzające kwitnienie nie wymagają aż tak silnego cięcia. Wystarczy co 2 lub 3 lata usunąć najstarsze lub zbyt cienkie pędy nadmiernie zagęszczające krzew. Przemarznięte pędy lub z objawami choroby warto jednak usuwać każdej wiosny. Dbamy w ten sposób o dobrą zdrowotność roślin.

Róże miniaturowe. Zabieg cięcia przeprowadzamy w lutym – marcu. Zabieg cięcia polega on na wycięciu najsłabszych pędów i pozostawieniu 4 do 5 oczek na pozostałych gałęziach.

Przycinanie pędów kwiatowych u róż powtarzających kwitnienie. Odmiany powtarzające kwitnienie zawiązują znacznie więcej nowych pędów kwiatowych, gdy przekwitłe kwiatostany są z krzewów na bieżąco ścinane. Zjawisko to ma proste wytłumaczenie. Wskutek cięcia hamowany jest złożony proces zawiązywania owoców. Zabieg ma też zalety natury higienicznej, zmniejsza bowiem ryzyko gnicia pędów w obrębie całego krzewu. Dla róż powtarzających kwitnienie podczas letniego przycinania róż wielkokwiatowych przekwitły pęd kwiatowy usuwamy powyżej trzeciego liścia od kwiatu. Krzew powinien zakwitnąć ponownie po około 6 tygodniach. Dla róż rabatowych wielokwiatowych wydających kwiaty w gronach w trakcie jednego cięcia usuwamy cały kwiatostan, przykładając ostrze sekatora bezpośrednio nad pierwszym, rosnącym poniżej kwiatostanu liściem.

Uwagi ogólne do cięcia krzewów róż. Każdą, nawet najmniejszą ranę powstałą po cięciu, należy zasmarować maścią ogrodniczą lub farbą emulsyjną z dodatkiem fungicydu (Rovral, Sarfun, Topsin M). Jeśli mamy wiele krzewów lub cięcie było bardzo silne a roślina jest nadal okazała to można także przeprowadzić oprysk jednym z ogólnie dostępnych środków grzybobójczych. Dzięki temu będziemy mieć gwarancję, że przez zranienia nie będą wnikać do wnętrza pędów chorobotwórcze mikroorganizmy. Ścięte pędy, liście i kwiaty natychmiast sprzątamy, gdyż mogą przenosić choroby grzybowe. Dla bezpieczeństwa odpady powinny być palone lub wywiezione na wysypisko śmieci, a nie kompostowane na ogrodzie. W przypadku wszystkich odmian róż rośliny po cięciu warto zasilić nawozem wieloskładnikowym ze zwiększoną zawartością azotu co wpłynie na powstawanie silnych, młodych pędów oraz systematycznie podlewać co spowoduje obfite, długotrwałe kwitnienie. Sprzęt wykorzystany do przycinania należy dokładnie umyć, odkazić w alkoholu lub roztworze środka grzybobójczego, a po osuszeniu dobrze naostrzyć i zakonserwować do czasu kolejnego użycia.

Cięcie krzewów róż - pielęgnacja róż związana z cięciem